Het asbestverbod in Nederland

Asbest is een sluipmoordenaar. De vezel werd voor een lange tijd gewaardeerd vanwege de geweldige kwaliteiten die het toevoegde aan bouwmaterialen. Constructiemedewerkers wisten het op het moment van het bouwen nog niet, maar ze liepen een verhoogd risico om ziek te worden doordat ze blootgesteld werden aan asbest. Dit zou echter pas jaren later blijken. Asbest werd vroeger veel gebruikt in Nederland. Waarom was asbest zo populair en waarom is het nu verboden? Hier lees je er alles over.

Het gebruik van asbest in Nederland

De Tweede Wereldoorlog was ten einde. Iedereen keek uit naar voorspoed en welvaart – een gouden tijd. Mensen konden weer door met hun leven en dit betekende onder andere dat er huizen werden gebouwd. Er werd in deze periode veel gebruikgemaakt van asbest, want deze vezel bewees een uitstekende toevoeging te zijn aan verschillende bouwmaterialen. Asbest is brandwerend en isoleert goed.

Pas veel later kwam men erachter dat asbest helemaal niet goed is voor de gezondheid. In 1993 kwam er dan ook een asbestverbod. Er mocht geen asbest meer gebruikt worden in de bouw. Woon jij in een huis dat tussen 1950 en 1993 is gebouwd? Dan is de kans aanwezig dat er asbest aanwezig is, bijvoorbeeld in het dak.

Waar kan asbest in zitten?

Asbest werd vaak verwerkt in golfplaten, maar het is ook te vinden in onder andere cement, afvoerbuizen, plafondplaten, vloerzeilen en vensterbanken. Daarnaast werd het in losse spullen verwerkt, waaronder bloembakken en warmhoudplaatjes.

De ontdekking van gezondheidsrisico's

Vanaf 1994 mocht de vezel niet meer gebruikt worden. Men was erachter gekomen hoe schadelijk blootstelling aan de vezel is. Doordat de vezels zich door de lucht verspreiden en ingeademd kunnen worden, kunnen ze schadelijk zijn voor iedereen die in de buurt komt van beschadigd asbestmateriaal. Het duurde even voor men erachter kwam hoe schadelijk asbest wel niet is. Dit komt deels omdat het lang duurt voor de vezels gezondheidsklachten geven. Iemand kan tientallen jaren nergens last van hebben en plotseling ziek worden.

Blootstelling aan asbest verhoogt het risico op het krijgen van verschillende soorten kankers. Zo kan het longvlies- en buikvlieskanker veroorzaken. Ook longkanker, eierstokkanker en strottenhoofdkanker zijn ziektes die veroorzaakt kunnen worden door de asbestvezel.

Hoewel asbest voornamelijk gevaarlijk is om mee te werken, kan het ook een gezondheidsrisico vormen wanneer het al in een gebouw verwerkt zit. Om deze reden zijn sinds het verbod op het gebruik van asbest veel asbestvezelbronnen onschadelijk gemaakt. Zo werden asbestwegen en asbesthoudende remvoeringen aangepakt. Toch is asbest nog veel terug te vinden in Nederland, vooral in daken van huizen en schuurtjes.

Hoewel asbestdaken die in goede staat zijn niet direct een gevaar voor de samenleving vormen, verweert ieder dak na verloop van tijd. De daken kunnen bovendien beschadigd raken tijdens een storm. Wanneer dit gebeurt, komen asbestvezels vrij en wordt de stof ingeademd.

Wordt asbest helemaal verboden?

Omdat het asbest dat momenteel nog in gebouwen verwerkt zit een potentieel gezondheidsrisico vormt, werd er over gedacht om asbestdaken vanaf 2024 te verbieden. Dit zou betekenen dat iedereen die een asbestdak op zijn huis, schuur of loods had dit zou moeten verwijderen. Doordat de meerderheid van de Eerste Kamer tegen het wetsvoorstel stemde, is het verbod op asbestdaken in ieder geval voorlopig van de baan.

Asbest – en nu?

Bij schade aan een huis kan er blootstelling aan asbest plaatsvinden, wat schadelijk is voor de gezondheid. Als je asbest in je huis hebt, is het zaak hier op de juiste manier mee om te gaan. Dit betekent onder andere dat je niet moet boren of zagen in het materiaal dat asbest bevat. Als het asbest in ander materiaal verwerkt is, wat bijvoorbeeld het geval is bij asbestcement, kun je het in de meeste gevallen laten zitten. Als het materiaal beschadigd is, bel je het beste een asbestsaneringsbedrijf voor advies.

Asbest verwijderen

Asbest verwijderen moet met zorg gebeuren. Zo wordt voorkomen dat asbest vrijkomt. Er zijn speciale asbestsaneringsbedrijven werkzaam in Nederland die met de juiste kennis en gereedschappen aan de slag gaan. Zo wordt het asbest verwijderd zonder dat het in de lucht vrijkomt.